Breda in Business 2020, nummer 3

H é t z a k e l i j k m a g a z i n e v a n B r e d a e n omg e v i n g 2020

J&BEXCLUSIEVE TUINMEUBELEN J&B EXCLUSIEVE TUINMEUBELEN SALE SALE J I I J I I

DE SALE IS BEGONNEN SALE SALE Kom langs in onzeSHOWROOMen profiteer nu van onzeMOOIE SHOWROOMACTIES. J&B EXCLUSIEVE TUINMEUBELEN | ETTENSEBAAN 17A1 | 4812 XA BREDA | WWW.JENB.NL

FOTOGRAFIE: RUBENKLINK.COM

12 58 56 45 41 COLOFON UITGEVER ZPRESS Media Group Amstelwijckweg 11 3316 BB Dordrecht Telefoon: 078-6397070 www.zpress.nl info@zpress.nl EINDREDACTEUR Inge Dal REDACTEUR Marsha Paans FOTOGRAFIE Ruben Klink Thomas Segers Natalie Leeuwenberg COVER FOTOGRAFIE: ROCK N RAW PHOTOGRAPHY, MODEL: MYRTHE ELEONORE BRUIDSJURK: MY VINTAGE BOUDOIR HAIRSTYLING & MAKE-UP: FERNANDA KIPP SALES ZPRESS Media Group, Martijn van der Haar, Salesmanager 06 11 51 34 90 VORMGEVING Twin Creations, Alice Malschaert DRUK Q-Promotions ALVAST RUIMTE RESERVEREN VOOR BREDA IN BUSINESS 2021? Neem contact op met Salesmanager Martijn van der Haar van ZPRESS Media Group. Telefoon: 06 11 51 34 90 of stuur een e-mail naar m.vanderhaar@zpress.nl voor meer informatie. COPYRIGHT ZPRESS, 2020 Het auteursrecht op de in deze uitgave verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden. Niets in deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever worden verveelvoudigd, gekopieerd, hergebruikt of openbaar gemaakt worden. Breda in Business is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. Aan de inhoud van deze uitgave kunnen zodoende geen rechten worden ontleend.

inhoud Korte Berichten Breda Marbon Whisky & Gin ADA ICT Column Technische Unie VVD Kingdom Fight Gym Mr Moos DAT Afbouw KERN Management Bellance Ricoh Document Center Varanass VOC Segers Juwelier Oosterhout als boetiekstad 8 12 18 21 23 25 27 31 36 38 41 43 45 49 52 54 56 58 66 68 70 72 74 80 82 86 88 90 93 94 97 100 BnP De Geheimen van het Mastbos Van den Berg Chalets Betrokken Ondernemers TES Groep Frituur Christ Houtmarktpassage Steffens RVS De Grote Kerk De Gezinsmanager Over de Grens (BnP) Bouwschool Breda WOT Your Business Online Callstars A Energie Anders 66 36 31 27

B 1. FAMILIEOPSTELLING Stijn van den Diepen, hoofdpersoon van Komt een vrouw bij de dokter, keert terug in het nieuwe boek van Kluun: de familieopstelling. Hij is een stukje ouder geworden – 55 jaar – maar niet veel wijzer! Terwijl hij nog steeds alle feesten afgaat wordt zijn moeder in een verzorgingstehuis opgenomen met alzheimer en moet hij ondertussen de eenentwintigste verjaardag van zijn dochter organiseren. Tijdens zijn zoektocht naar zichzelf, is hij ook op zoek naar antwoorden. Zal hij zichzelf weten te vinden? Of belangrijker: zal hij de liefde vinden? AUTEUR: KLUUN 2. SCENARIO Oscar, een Nederlandse singer-songwriter, vertrekt naar NewYork om een cursus scenarioschrijven te gaan volgen bij de zeer gewaardeerde docent Seth Michael Donksy. Tijdens zijn trip ontmoet hij de acteur Sam en ze besluiten om samen een appartement te delen. Op een dag ontdekken ze dat hun buurman ‘Disco’ wordt afgeperst. Dit lijkt in eerste instantie een geweldig verhaal voor hun script, maar hoe meer ze zich mengen in de afpersing, hoe sneller de problemen zich opstapelen. Nu is er geen weg meer terug.. AUTEUR: THOMAS ACDA 3. MARTIEN – DE BIOGRAFIE Wat goeeeed! Na het succes van het tv-programma ‘Chateau Meiland’ komt kasteelheer Martien met een eigen biografie. Het boek bestaat uit 320 pagina’s waarin Martien en zijn liefdevolle gezin vertellen over alle hoogte- en dieptepunten in hun leven. Voor de liefhebber: Martien ligt vanaf 31 oktober in de winkel. AUTEUR: JAN DIJKGRAAF 4. 61 EILANDEN IN DE WADDENZEE Een schitterend cadeauboek met meer dan 500 foto’s en kaarten van Nederlandse, Duitse en Deense eilanden. Evert Jan Prins heeft 61 bewoonde en onbewoondeWaddeneilanden in beeld gebracht met schitterende foto’s en unieke reisverhalen. Daarnaast laat hij inwoners aan het woord die vertellen over “hun” eiland. AUTEUR: EVERT JAN PRINS 5. DE MEESTE MENSEN DEUGEN In dit boek worden op oude vragen nieuwe antwoorden gegeven. Waarom heeft onze soort de aarde veroverd? En hoe verklaren we onze grootste misdaden? Zijn we diep van binnen kwaad of goed? Rutger Bregman geeft je in dit boek nieuwe inzichten in de psychologie, de economie, de biologie en de archeologie. Hij herschrijft de geschiedenis van de mens als het ware. AUTEUR: RUTGER BREGMAN TEKST: MARSHA PAANS BOEKEN TOP 5 Wijnproeverij in een 15e -eeuwse wijnkelder Ontdek je favoriete wijn tijdens een wijnproeverij bij La tour op de Veemarkt in Breda. In de wijnkelder proef je 10 verschillende wijnen en een volwaardig menu bestaande uit 5 gangen. Het proeven gebeurt onder begeleiding van een ervaren sommelier, aan wie je al je vragen kwijt kunt. La tour helpt je bij het ontdekken van jouw smaak, zodat jij weet wat je lekker vindt! Het kost jeE54,95 p.p. en je krijgt er een compleet verzorgde avond voor terug. Nieuwe bestemming Kerkplein Breda Comedy, livemuziek en streetfood, speciaalbieren, cocktails en kwaliteitswijnen, oftewel ‘Holy Moly’. Dit is kortweg wat je in het pand van het voormalige Kerkplein gaat vinden. In allerlei ruimtes worden je zintuigen geprikkeld door onder meer geluid, kleuren, licht en kunst, en dat moet je gewoon zélf ervaren. Vijf verschillende Bredase ondernemers, Dirk van de Voort (De Markt en Old Dutch), Tijn Kapteijns (Plan B, Trailerfest en Ploegendienst), Peter Trimbach (Café Dunne, CaféWalkabout), Henri Donkers (Operationeel manager JFE horeca) en Eric Vermeulen (Baron Interieur), gaan het avontuur met elkaar aan om deze verandering door te voeren. Vanaf eind 2020 kun je al terecht bij de nieuwe Holy Moly Club! BIG BELLY BREWING COMPANY OPENT EIGEN ‘PROEFPARADIJS’ IN BREDA Het Bredase biermerk Big Belly Brewing Company opent vanaf november 2020 hun eigen 'proefparadijs' aan de haven van Breda. Hier kun je onder andere genieten van vierentwintig wisseltaps, tasty food om te delen, wijnen met karakter en je hebt er keus uit verschillende koffiebonen. Het proeven is de basis van het concept, maar je kunt er ook gewoon genieten van de sfeer en een lekker drankje. 8 BREDA IN BUSINESS

BKORTEBERICHTEN De grootste fototentoonstelling van de Benelux! En daar is Breda maar al te trots op. Het thema van Breda Photo 2020 is “the best of times, the worst of times” en is gebaseerd op “Tale of two Cities” geschreven door Charles Dickens en voor het eerst gepubliceerd in 1859. Veranderingen zijn van alle tijden, maar in de tijd van nu volgen sociale, culturele en politieke veranderingen elkaar in een hoog tempo op. We maken ontelbaar veel foto’s en we blijven foto’s schieten totdat we tevreden zijn met het resultaat. BredaPhoto vindt plaats van 9 september tot en met 25 oktober en is geopend van dinsdag tot en met zondag van 10:00 uur – 17:00 uur. De foto’s zijn te bewonderen op verschillende plaatsen, zoals Pier15, de Grote Kerk, Stedelijk Museum Breda, Club Solo, het voormalig KPN gebouw en het Chassé Park met de promenade en de 3sec Gallery. Stek: Broedplaats voor creatieve ondernemers Een terrein met betaalbare bedrijfsruimtes en kavels voor creatieve ondernemers, oftewel Stek. In de afgelopen 5 jaar heeft Stek zich ontwikkeld van kale vlakte naar een creatief bedrijventerrein met inspirerende ondernemingen. Ondernemers hebben hier de vrijheid om te experimenteren, te ontwikkelen en te groeien. Je vindt er onder andere een stadskwekerij die dakisolatie kweekt, een fietsenmaker die fietsen repareert met gebruikte materialen, een barbier en een restaurant, annex radiostation, maar ook Radio Pannekoek waar je terecht kunt voor de lekkerste pannekoeken, lekkere speciaalbiertjes en heerlijke koffies. Zeker een bezoekje waard dus! Breda Photo PLAYGRND BREDA STRND heeft een nieuw concept bedacht: PLAYGRND. Je vindt er een mix van Minigolf, een Ping Pong Area en de eerste echte Jeu de Boules club van Breda. Daarnaast kun je genieten van trendy hapjes, meer dan 30 speciaalbieren, overheerlijke streetfood en toffe muziek. Breda is dus weer een nieuwe hotspot rijker. Is dit het nieuwe uitgaan? Wellicht! Sound of Europe 2020 Sinds 2018 brengt Sound of Europe een spannende mix van jazz, klassiek, funk en elektronica naar Breda. Tijdens het festival geniet je van de muziek en is er ruimte voor improvisatie. Verschillende talenten pakken het podium om samen een geweldig muziekconcert neer te zetten en als publiek word je letterlijk meegenomen door heel het optreden met een app waar je de improvisatie mee kunt beïnvloeden. Op vrijdagavond wordt Podium Bloos ingericht als een “huiskamer XL”. Zaterdagavond vindt de tweede avond van Sound of Europe 2020 plaats in de grote skatehal van PIER15 als unieke concertbeleving. BREDAIN BUSINESS 9

8 OKTOBER: HORIZON THEATERTOUR, JEANGU MACROOY Jeangu Macrooy stapt voor het eerst het theater in met zijn tweede album Horizon. Hij is bekend van Judas in ‘The Passion’ en zijn debuutalbum ‘High on you’. Ook werd hij genomineerd voor een Edison Pop 'Beste Album'. 9 OKTOBER T/M 11 OKTOBER: ZONDER JOU, PAUL & SIMONE Paul de Leeuw en Simone Kleinsma nemen je mee op een muzikale reis door verleden, heden en toekomst waarin niets zeker is maar alles mogelijk. Een sprankelende show op de ruïnes van Hello, Dolly, met uiteraard nummers die alleen Paul & Simone kunnen brengen! 20 T/M 22 OKTOBER: EN NU DAN? (REPRISE), PLIEN EN BIANCA Tijdens hun zevende theaterprogramma nemen Plien & Bianca je weer mee in een achtbaan van humor, meesterlijke typetjes en briljante dialogen. Neem gerust een pak tissues mee, want je gaat zonder twijfel dikke tranen krijgen van het lachen. 8 NOVEMBER: ADEM, NASRDIN DCHAR Weet je nog.. Toen in 2020? Dat was het jaar van.. Hoe zullen we ons deze tijd herinneren over 10 jaar? In ADEM gaat Nasrdin terug naar de basis: hij zoekt op zijn eigen persoonlijke manier naar grip op de chaos van dit jaar. VRIJDAG 13 NOVEMBER: RONNIE GAAT NAAR HUIS, RONNIE FLEX Een kijkje in het leven van Ronnie Flex. Met een koffer vol nieuwe muziek gaat hij het avontuur aan in het theater. Het is een intieme muziekvoorstelling waar je een inkijk krijgt in de huiskamer en muziekstudio van Ronnie. Je komt er op visite en ervaart hoe zijn nieuwe album tot stand komt. Ter plekke wordt nieuwe muziek gemaakt en vertelt Ronnie zijn verhaal achter de muziek. Diehard queenfans, Marijn van den Branden en Jean-Paul Heck besluiten in 2017 om een ultiem eerbetoon aan hun helden te geven door een band op te zetten. Samen met 5 andere muzikanten zijn ze de band ‘Crazy Little Things’ begonnen. Uiteraard vernoemd naar het nummer ‘Crazy Little Thing Called Love’ van Queen. Tijdens hun concert hoor je de exacte klanken van Queen terug. Het gaat om de details: de gitarist bezit precies dezelfde versterkers en gitaren die ook door Queen-gitarist Brian May gebruikt werden. Hiermee speelt hij alle gitaarsolo’s van May perfect na. Ook weet zanger Marijn Geluk de hoge noten van Freddie Mercury te pakken. Een geweldig avondje Queen! BINNENKORT IN HETCHASSÉTHEATER TOP 5 TEKST: MARSHA PAANS Crazy little things: een Queen tributeband in de Mezz FOTOGRAFIE: JEANGU MACROOY: ANNE-MARIE KOK KASPER VAN DER LAAN - 1 KILO: AISHA ZEIJPVELD NASRDINDCHAR ADEM : DANIEL J ASHES_LIGGEND PAUL & SIMONE MERLIJN DOOMERNIK PLIEN & BIANCA- EN NU DAN: KATINKA KRIJGSMAN 10 BREDA IN BUSINESS

Peppernuts Holland opent haar deuren in Breda Een liefde voor pepernoten? Je hebt geluk. Sinds kort heeft Peppernuts Holland haar deuren geopend in het centrum van Breda! Loop binnen voor pure ambacht, prachtige verpakkingen en een enorme verscheidenheid aan pepernootsmaken. Trek in iets anders? Dan hebben ze er ook heerlijke taaitaai, kruidnotenbier, kruidnoten voor op brood, kruidnotenpindakaas en speculaaskoeken. De sinterklaasdagen zijn nog nooit zo leuk geweest! Winterbaai BAAI is een begrip in Breda. In de zomer kun je er genieten van een wijntje, biertje en een lekker hapje aan het water terwijl de bootjes langsvaren of aan de steiger aanleggen. Maar hoe moet dat nou in de koudere maanden? Dan kun je terecht bij de herst- én winterBAAI. En ken je de befaamde iglo’s van vorig jaar nog? Ook zij zullen er dit jaar weer staan, maar verwacht ook andere originele en knusse plekjes met verwarmde zitjes om een borrel te drinken. De ideale spot voor kleine groepen, maar ook grote groepen zijn mogelijk. Een kerstborrel bij BAAI kan dus gewoon! Ben jij erbaai? KORTEBERICHTEN BROUWERIJ BLIKSEM IN BRACK De Bredase bierbrouwerij Bliksem wil niet meer hoppen van de ene brouwplek naar de ander, maar een eigen brouwerij beginnen! De plek hebben ze al, het prijswinnende bier ook, nu nog de brouwerij bouwen. Maar die komt er: bij Brack op het bekende Havenkwartier in één van de hoeken van de oude hal komen de brouwketels te staan. Ze komen in glazen kassen, zodat iedereen kan zien hoe ze aan het werk zijn en waar hun biertje vandaan komt. Waarom zijn de dingen zoals ze zijn en doen we de dingen zoals we ze doen? En hoe komen we verder? Kasper van der Laan, het comedytalent van 2019, legt het je graag uit in zijn bejubelde debuutvoorstelling: 1 Kilo. Hij is absurd, onvoorspelbaar en ongekend grappig. Bereid je lachspieren maar voor, want tijdens deze voorstelling houd je het niet droog. Kasper van der Laan in het Chassé Theater FOTOGRAFIE CHASSÉ THEATER: MICHEL KIEVIETS BREDAIN BUSINESS 11

12 BREDA IN BUSINESS FOTOGRAFIE: ROCK N RAW PHOTOGRAPHY HAIRSTYLING & MAKE-UP: FERNANDA KIPP BRUIDSJURK: MY VINTAGE BOUDOIR MODEL: MYRTHE ELEONORE

BREDAIN BUSINESS 13 Er zijn niet veel vrouwelijke chocolatiers in Nederland, maar Marielle Bijnen, eigenaresse van Marbon Chocolade events, mag zich scharen onder deze zeldzame groep. Alle chocola die ze aanraakt verandert in goud, spreekwoordelijk gezien dan. Het zijn ware kunstwerkjes en alles wordt stuk voor stuk met de handgemaakt. Speciaal voor Breda in Business maakte de creatieve onderneemster tijd om te vertellen over haar passie voor het vak, haar meest bijzondere creaties en wat haar drijft. Je foto staat op de cover. Maar is dit wat ik denk dat het is? “Jazeker! In haar hand draagt ze een trouwboeket met als onderdeel een chocoladebloem en in haar oren hangen chocolade oorbellen. Ik heb meegewerkt aan een styled bruidsshoot met als onderwerp ‘Expect the unexpected’. Ik heb toen niet alleen bonbons gemaakt voor de zoete tafel, maar ik vond het leuk om ook iets met de bruid te doen. Chocolade creaties die echt vanuit puur handwerk gemaakt worden, vind ik heel leuk om te doen.” Je dagen draaien om chocola tegenwoordig, maar was je altijd al een chocoladeliefhebber? “Ik kom oorspronkelijk uit Nijmegen, dus toen ik in Breda kwam wonen moest ik natuurlijk alle chocoladewinkels ontdekken. In die tijd kwam ik erachter dat veel chocolade werd verkocht met lang houdbare ingrediënten erin. Ik hield altijd al van chocolade, maar chocolade is juist lekker als je de vulling dagvers maakt. Als er op een doosje dan staat: drie maanden houdbaar, vind ik dat zo zonde. Goede duurzame chocolade is belangrijk, maar hoe de vulling gemaakt wordt, is ook heel belangrijk. Anders kan het een nare verrassing zijn. En toen dacht ik: dit moet anders. Soms reageren mensen zo van: ‘Oh, is het maar maximaal drie weken houdbaar?’, maar als je verse groenten bij de lokale winkel haalt, dan laat je deze ook geen drie weken liggen. Ik ambieer het echt om producten dagvers te maken met pure ingrediënten zoals citroensap, azijn, pure chocolade, thee, fruit, noten of kruiden zoals ras el Hanout of een chilipepertje. Als ambachtelijk chocolatier ga ik voor een smaakbommetje.” Hoe ben je hierin gerold? “Toen ik zag dat er vlakbij mijn woonplaats een Chocolate Academy was van chocoladeproducent Callebaut in Zundert dacht ik meteen: dat is leuk! Dit is de enige academie in Nederland, maar de Chocolate Academy zit wereldwijd. Daar heb ik de basisbeginselen van chocolade geleerd. Ik kwam letterlijk en figuurlijk in zo’n warm bad terecht, dat ik steeds meer cursussen ben gaan volgen in binnen- en buitenland. En ik ben steeds meer gaan koken en oefenen met chocolade. Wanneer je eenmaal de techniek onder de knie hebt, kun je werkelijk bijna alles van chocolade maken. Zie je het als voordeel dat je geen achtergrond hebt als patissier? “Ik zie het zeker als voordeel, maar ook dat ik een vrouw ben. Het is namelijk best wel een mannenwereld. Bij mij is er geen hiërarchie in de keuken, alleen maar gezellige herrie in de keuken. En de sfeer is lekker ongedwongen. Ik laat me onder andere inspireren door mode, natuur, kookboeken en kan zo mijn creativiteit loslaten. Het is wel een voordeel dat ik voor mezelf werk. Ik kan zo een dag vrij nemen en denken: ik ga iets uitproberen. Zo vind ik eetbaar goud prachtig om te zien, maar prijzig en daardoor kun je dit niet bij iedere gelegenheid aanbieden. Daarom ben ik met een bepaalde chocoladetechniek het bladgoud gaan namaken en het lijkt er echt op. En als je buiten American Baking-gebak zoals bananenbrood met pure chocolade of carrot cake met witte chocolade andere eenpersoonsgebakjes wil proeven, dan werk ik samen met een patissier. Op dit moment hou ik het bij chocolade. “ Ik heb een chocolade walhalla aan huis ” TEKST: INGE DAL FOTOGRAFIE: CARJSTUDIO

BREDAIN BUSINESS 15 “ Bij mij is er geen hiërarchie in de keuken, alleen maar gezellige herrie ” Hoe ga je eigenlijk te werk? Zit je aan je keukentafel of werk je in een werkplaats? “Ik werk vanuit Bavel en heb een chocolade walhalla aan huis! Het is een losstaand atelier met een grote keuken met zes gaspitten, een flinke koelkast met diepvries en een grote werktafel met marmeren blad. Het marmeren blad helpt om de chocolade te koelen, voordat het de koelkast ingaat. Ik werk altijd staand, want het werkt niet als je zittend met chocolade werkt. Er kunnen normaal twaalf mensen aan mijn werktafel staan, maar door corona een stuk minder. Daarom ben ik naar buiten uitgeweken. Ik heb een mooi stukje privétuin gemaakt, zodat we meer afstand kunnen bewaren. Daar kan ik ook een high tea aanbieden en wordt het allemaal wat makkelijker.” Waar komt de cacao vandaan waar je mee werkt? “Ik werk bij wit, puur en melkchocolade meestal met Belgische chocolade van Callebaut. De prijs-kwaliteitverhouding is gewoon heel goed. Mochten mensen echt geïnteresseerd zijn in andere smaken, dan wijk ik uit naar origine chocolade. Als je een single origin wilt - wat betekent dat de cacaobonen uit één specifiek land of regio komen - dan kun je denken aan Tanzania of Java. Deze chocolade heeft weer heel andere toetsen van fruitsmaken of bittere smaken. Een leuk weetje is dat een deel van de opbrengst van de Belgische chocolade wordt geïnvesteerd in trainingsprogramma's voor vrouwen inWest-Afrika. Deze programma's steunen vrouwen om hun ondernemingsdromen om te zetten in mooie bedrijven en zo succesvolle cacaoboeren te worden. In ruil worden deze vrouwen financieel onafhankelijk en kunnen ze hun familie beter onderhouden. Ik heb in 2012 een prijsvraag gewonnen toen Callebaut 100 jaar bestond en ben met vijf chocolatiers over de hele wereld met Callebaut naar Ghana geweest. In mijn atelier hangen ook wat mooie foto’s van deze trip uit Ghana.” Het zijn net kunstwerken die je maakt. Teken je alles eerst uit en wat is je laatste pronkstuk? “Ik ga gewoon beginnen en teken van tevoren niets uit. Het mooie aan chocolade is dat je gewoon opnieuw kunt beginnen. Omdat ik best wel enthousiast ben en impulsief kan zijn, maak ik het mezelf soms best moeilijk. Ik heb in januari meegedaan met een bruidsshow waar ik het sluitstuk van mocht maken. FOTOGRAFIE: MAN MET CAMERA

16 BREDA IN BUSINESS FOTOGRAFIE: ROCK N RAW PHOTOGRAPHY Daar doe ik dan ook enormmijn best voor, want het plaatje moet wel kloppen. Doordat ik wat stoffen van een bruidswinkel mocht gebruiken, had ik een mooie basis. En begin januari was ik ook nog inWest-Turkije en daar vond ik gedroogde stokroosjes in lila- en paarstinten, precies wat ik nodig had. Zo kwam het idee tot stand om een nekcollier te maken met goud, stokroosjes en chocolade harten. Voor de bruid heb ik een trouwboeket gemaakt met een grote chocoladebloem en verse bloemen. Op het korset en de rok met sleep zaten wel meer dan 1000 chocolade studs. Dat soort creaties maken, vind ik leuk.” Waar haal je je inspiratie vandaan en wat onderscheidt jou van de rest? “Ik voel me eerder een kunstenares, maar dan met chocolade. Ik werk niet met chocolademachines, maar verwerk nog alles met de hand. Het is zo’n mooi en fijn product ommee te werken. Ik haal mijn inspiratie uit mode, natuur en andere wereldkeukens. En chocolade brengt mij op de mooiste plekken én ik ontmoet mooie mensen. Omdat ik een eigen bedrijf heb, kan ik het helemaal naar mijn hand zetten. Dus als er een grote opdracht tussendoor komt, dan werk ik daarvoor en dat wissel ik dan weer af met workshops. Die afwisseling vind ik heel fijn.” Hou je je ook bezig met de trends op chocoladegebied? “De trend van nu is vegan chocolade. Op dit moment werk ik alleen met vegan chocolade in puur. Ook de vullingen pas ik natuurlijk daarop aan. Ik let ook op suikers. Mijn bonbons zijn niet lang houdbaar, maximaal drie weken en dat is een bewuste keuze.” Klopt het dat mensen in de chocolade business altijd vrolijk zijn? Of is dat een aanname? “Chocolade maakt mensen blij en het verbindt. Dat is het mooie van mijn vak. Ik ben een mensen-mens en door chocolade maak ik mijn gasten blij tijdens een chocoladeworkshop. Het is echt een bindmiddel. Ik ben meestal wel vrolijk, maar ik snoep niet uit mijn eigen keuken, dus het komt niet door de chocolade haha. Je moet wel een bepaald karakter hebben om enthousiast over te komen, dat moet in je zitten. En daar hoort ook gewoon een lolletje bij.” Oh vertel eens, wat is zo’n lolletje? “Ik heb wel eens cacao snuivers gehad. Als je cacao snuift en je daarna een bonbon neemt, prikkelt dat alle zintuigen. Ik heb de ‘chocolate shooter’ ook wel eens ingezet bij een gastcollege bij De Rooi Pannen. Toen de eerste groep was geweest, en dit lolletje uitlekte in de wandelgangen, stond de volgende groep leerlingen te trappelen om het uit te proberen. Het is leuk, maar alles met mate, dus je moet het natuurlijk niet elke dag doen, maar als je denkt try before you die…” Zelf ook geprobeerd? “Jazeker. Het heeft een schrikeffect en je voelt gewoon een shotje cacao in je neus verdwijnen. Het is best wel bijzonder eigenlijk. Het is gewoon sensatie, maar meer een smaaksensatie.” Wat is je vreemdste combinatie, maar wel lekker? “Mensen denken niet zo vaak aan een hartige combinatie als het om chocolade gaat. De Mexicanen doen bijvoorbeeld chocolade over hun vlees als sausje. Ik heb wel eens een cursus hartig gevolgd in plaats van zoet. Denk aan geitenkaas met een uitje, chutney en chocolade. Het is leuk om die hartige keuken te combineren met chocolade. En het is gewoon te gek om wereldse kruiden erbij te gebruiken.” Is het wel eens goed fout gegaan, dat de chocolade gesmolten was? “Haha, nou ik heb wel genoeg uitdagingen gehad. Wat dacht je van op een tractor door de modder rijden over een nat en drassig landgoed waar internationale paardenwedstrijden gehouden werden. De chocolade smeltbakken zaten vol met vloeibare chocolade, om die dag op locatie chocoladeworkshops te geven. Ik had niet verwacht dat ik op zo’n modderig terrein terecht zou komen. Ik dacht: nee hè, waar begin ik aan. En dan gaat het toch goed. Dat vertrouwen moet je altijd hebben.” Heb je het idee dat de behoefte van de consument aan het veranderen is sinds corona? “Door Covid-19 zijn we nog bewuster gaan leven en vinden we kwaliteit van leven en eten nog belangrijker. Puur en vegan eten hoort daar ook bij. Er waren tijdens de zomervakantie wat minder events dus naast het maken van chocolade, verhuur ik ook servies. Ik heb voorheen servies verkocht uit Spanje met mooie aardewerk schalen in alle kleuren van de regenboog. Ik heb dat vanuit huis

BREDAIN BUSINESS 17 TIP voor een chocolade dessert • Breek pure chocolade in stukjes en leg deze in een hittebestendige kom in de magnetron. • Laat de chocolade zachtjes smelten en roer om de 30 seconden, totdat de chocolade helemaal gesmolten is. Let op: chocolade kan verbranden. Heb je een thermometer, check dan de temperatuur, want de chocolade mag maximaal 45 graden warm worden. • Haal de warme chocoladesaus uit de magnetron en ga de chocolade tempereren of beter kristalliseren - oftewel op de juiste temperatuur brengen. Zorg dat de balans 80% warm en 20% koud is, dus doe er 20% koude chocolade in brokjes bij. • Meng dit tot een gladde saus. Het gevaar is dat je te snel begint, omdat de chocolade nog te warm is. Twijfel je nog aan de juiste temperatuur doe dan wat chocolade op een mespunt, tik het af en laat het 2-3 minuten rusten. Is de chocolade hard, heeft het geen strepen dan is de chocolade goed om te beginnen. • Wanneer de chocolade 32 graden is dan is de temperatuur perfect. • Blaas wat ballonnen klein op, hou de ballon vast met twee handen en dompel de ballon onder in de kom chocolade en zet deze dan rustig op je bakpapier neer. • Laat anderhalf uur staan op een koele plek. Knip de ballonnen bovenaan rustig door en dan heb je een leuk bakje. • Doe er vervolgens ijs, kokos, aardbeien en frambozen in en je toetje is af. Smakelijk! www.marbon.nl meegekregen. Mijn moeder dekte de tafel altijd geweldig mooi en ze had oog voor andere culturen en keukens. We konden veel reizen en daar is mijn belangstelling voor bijzonder servies uit voortgekomen. Nu staat het maar te staan, dus waarom niet verhuren dacht ik. Er worden nu veel tuinfeesten gegeven door corona, om de afstand te kunnen waarborgen. Dus ik heb dat servies onlangs te huur op mijn Facebook-pagina gezet, zodat mensen het kunnen gebruiken.” Wat is je allergrootste passie in het vak? “Van thuis uit ben ik opgegroeid met lekker eten, mooi tafelen en vers koken. Ik denk dat hierdoor mijn passie al is ontstaan voor mooi voedsel. Dat zet ik nu om door chocolade te combineren met smaakvolle ingrediënten. Ik vind het ook heel leuk ommet mensen te werken en mensen aan elkaar te verbinden. Dat is een groot onderdeel van mijn werk. En hopelijk gaat dat weer komen na corona. Workshops vind ik het leukst om te doen. Mensen iets bijleren en zorgen dat ze er lol in hebben. Dat vind ik belangrijk. Er komen allerlei uiteenlopende groepen, van bedrijfsuitjes tot vriendinnengroepen. Je werkt altijd met een groep die er zin in heeft en dat maakt het voor mij ook leuk.” Waar ben je trots op? “Ik word blij als ze aan het einde van de workshops zeggen: ‘Wat heb ik het leuk gehad’, ‘We komen nog een keer terug’ of ‘Ik kom een keer met mijn dochter.’ En het maakt me trots dat ik mijn creativiteit kan gebruiken en inzetten. Ik heb wel eens een groep gehad met allemaal stoere meiden van 16 en 17 jaar en daar zat een deelnemer bij die de hele workshop stil was en nergens zin in had. Maar gedurende de workshop ontdooide ze. Ze kwam naar me toe, gaf me een hand en bedankte me. Daar doe ik het voor.” Wat is je droom en wat zou je nog willen bereiken? “Ik wil dit voortzetten hier of op een andere plek ooit. Ik zou ook meer samenwerkingen willen opzetten met anderen. Ik mis nu collega’s, omdat ik voor mezelf werk. Maar dat netwerk wordt steeds groter en dat is superfijn, want je versterkt elkaar alleen maar. Het maakt me blij ommooie events samen neer te zetten. Of het nu een opdracht is voor een tienerfeest of een boutique hotel, dat maakt me niet uit. Ik wil vooral bij mensen een lach op hun gezicht toveren en dat door middel van chocolade. Hoe mooi is dat.” Nog meer nieuwe dingen waar je mee bezig bent? “Jazeker, ik ben momenteel bezig met een Chocbox, een chocoladeproeverij voor 1 tot 4 personen, zodat je alle smaken kunt uitproberen. In de doos zitten cacaobonen, een hamertje - dat maak ik ook zelf, en vier blinddoeken om alle zintuigen echt te prikkelen. En de smaken gaan van zacht naar een hoger cacaogehalte. Er zitten single origins in uit onder andere Java, Ecuador en Madagaskar. Samen beoordelen wat je proeft, voelt, ruikt en hoort, geeft een beleving vol smaakvermaak. In de box zit ook een hulpmiddel voor de proeverij, Marbon’s ProeverijSchijf. Het is een mooi smaakvol cadeau voor verjaardagen, rond de feestdagen, maar ook leuk als relatiegeschenk.” Als je jezelf mocht omschrijven, welke reep chocolade zou je dan zijn? “Dan zou ik denk ik zeggen: puur en uniek en volgens mij ben ik uit liefde gemaakt!”

Whisky & Gin smaakt naar méér 18 BREDA IN BUSINESS

Het gaat misschien wat ver om van ‘het best bewaarde geheim van Breda’ te spreken. Ze zijn immers al in december 2019 opengegaan. Feit is dat Whisky & Gin een aanwinst van formaat is voor de Bredase binnenstad. ‘Distinguished taste & experience establishment’, zo wordt hun prachtige zaak op de website omschreven. ‘Een distillatenlounge’ zo noemen ze het hart vanWhisky & Gin ook wel. Laat er geen onduidelijkheid over bestaan: het draait dus om drank, sterke drank om precies te zijn. Naast de beide dranken in de bedrijfsnaam zijn dat grappa, wodka, cognac en armagnac maar ook rum, calvados, jenever en tequila. De kaart telt in totaal zo’n 400 (!) distillaten, maar biedt daarnaast ook wat meer gangbare dranken. Tastings Hoe exclusief de distillatenlounge wellicht ook moge klinken én hoe stemmig het uit 1919 daterende houtwerk er ook uit mag zien: Whisky & Gin is primair een bar, waar iedereen welkom is. Alle dranken zijn per glas verkrijgbaar maar er worden ook tastings aangeboden. Daarbij kan worden geproefd van drie of vier verschillende whisky’s of gins, geserveerd in kleine hoeveelheden. Pauline en Mark vertellen graag over de dranken die zij schenken en maken er zo telkens weer een beleving van. Bij Whisky & Gin doe je zo méér dan alleen maar even een drankje drinken. Het totaalconcept doet volledig recht aan het prachtige pand en nodigt uit om ontdekt te worden. De passie waarmee Whisky & Gin gerund wordt is op alle fronten voelbaar. “Kommaar proeven”, zo klinkt het uitnodigend. Whisky & Gin is op maandag en dinsdag gesloten, houdt ook thema-avonden én kent een arrangement met overnachting, samen met Hotel Golden Tulip Keyser. Een totaalconcept. Zo omschrijven Pauline Mol en Mark van Kollenburg zélf hun bijzondere zaak aan de Nieuwe Ginnekenstraat. Die heet Whisky & Gin en combineert onder één dak een whiskybar, slijterij, cadeauwinkel én een vergaderruimte. Dat alles komt fraai samen in een monumentaal pand uit 1884, waar het vanaf de eerste stap aangenaam vertoeven is. BREDAIN BUSINESS 19 “ Kom maar proeven ” Whisky & Gin | Nieuwe Ginnekenstraat 18 | 4811 NR Breda (076) 887 48 68 | info@whiskyandgin.nl | www.whiskyandgin.nl

schadenetvangestel.nl

Wij van ADA ICT uit Oosterhout leveren maatwerk software aan bedrijven. Dat doen we met technologie van Microsoft én het low-code platform OutSystems. In zo’n low-code omgeving kun je sneller en flexibeler ontwikkelen. Dat is iets waar steeds meer bedrijven waarde aan hechten. Ze willen immers in deze moeilijke tijden wendbaar zijn. Alles gaat in een razend tempo en daardoor groeit de behoefte om flexibel te kunnen zijn alleen maar. Wij beschikken over de tools waarmee een bedrijf zich heel snel kan aanpassen. Dat gaat verder dan het bouwen van software. Wij hebben de mensen die met u mee kunnen denken. De Coronatijd brengt een enorme versnelling te weeg op het gebied van de digitale transformatie. Veel bedrijven zijn noodgedwongen naar thuiswerken over gegaan, waarbij we massaal gebruik gingen maken van Zoom, MS Teams, Google Hangout etc. We hebben allemaal deze digitale hulpmiddelen omarmt en geaccepteerd. Denk maar eens aan het contactloos betalen, talloze nieuwe apps boordevol nuttige informatie tot aan het via je pc kunnen volgen van theateruitvoeringen… Bedrijven moeten mee in deze digitaal snel veranderende wereld. Zeker omdat hun klanten hier ook om vragen of om de concurrentie voor te kunnen blijven. Snel kunnen veranderen is hiervoor een vereiste. U wilt als bedrijf snel kunnen anticiperen, er morgen al mee kunnen werken, nou: dat kan! Daar kunnen we vanuit ADA bij helpen! Het maatwerk dat wij leveren wordt vele malen sneller gerealiseerd dan op de klassieke manier. Zeker als u zich als bedrijf in deze tijd wilt blijven onderscheiden dan is maatwerk voor u de oplossing. Wendbaarheid is absoluut noodzakelijk, morgen kan namelijk alles weer anders zijn. Dat hebben we het afgelopen half jaar duidelijk kunnen zien. Wij kijken zeker niet alleen naar de techniek, maar zorgen ervoor het dat ook het menselijke aspect optimaal tot zijn recht komt. Daarbij werken we volledig agile, samen met de klant. Het gaat om gedeelde verantwoordelijkheid, waarbij we gezamenlijk zorgen voor een optimaal resultaat. We werken voor aardig wat grote bedrijven, van verzekeraars tot zorgbedrijven en de energiesector. Wij denken graag mee over de huidige omgeving bij de klant en geven advies over hoe dit om te zetten naar een nieuwe situatie, waarbij wendbaarheid en toekomstgerichtheid van groot belang zijn. Blijf nadenken over die toekomst! Dat geven wij onze klanten graag mee. Er kan momenteel zovéél. Het is mogelijk om je cruciale data op elk gewenst moment en op iedere locatie in te kunnen zien en te kunnen gebruiken. Soms is een crisis juist de beste tijd om te investeren. Dat win je straks keihard terug. Dus kommaar eens praten en leer hoe wendbaar jouw bedrijf is! Het is 2020, ooit een jaar waarbij we ons iets voor konden stellen. Nu we er echter middenin zitten hadden we misschien wel gehoopt dat het ánders zou zijn.Want door het COVID-19 virus is het voor veel ondernemers een pittig jaar, vol overheidssteun, pleidooien voor thuiswerken én allerlei regels waaraan ze zich dienen te houden.Veel zaken die we van te voren niet hadden voorzien zijn ‘het nieuwe normaal’ geworden. En dat heeft veel impact, óók in de hele softwareketen. COLUMN Een wendbaar bedrijf begint bij digitale transformatie Managing Partner ADA ICT Europark 26 4904 SX Oosterhout (0162) 68 73 30 ronald.barrow@ada-ict.nl www.ada-ict.nl Ronald Barrow, BREDAIN BUSINESS 21

Als ondernemer wilt u actief kunnen sturen op actuele cijfers. U wilt trends eerder signaleren dan de concurrent en sneller en betere beslissingen nemen. Kortom, sturing geven aan uw organisatie op basis van real-time financiële & operationele bedrijfsdata. Data gedreven ondernemen noemen wij dat. KERN MANAGEMENT + ADVIES ondersteunt aandeelhouders, directies en management bij bijzondere bedrijfssituaties. Heeft u inzicht in en grip op al uw bedrijfsdata? Soort Geluid Hoogte Gewicht Spanwijdte Gehoor Zicht Topsnelheid Leeftijd Leefgebied Voedsel Jachttechniek UIL OEHOE (Nederlands) BUBO BUBO STRIGIDAE (Latijn) zwaar bassende “hoe-oe” 60 – 75 cm 1,75 – 4,2 kg 160 – 188 cm zeer goed ’s-nachts en overdag zeer goed 80 km/u 75 jaar (maximaal) max. 1.600 km2 (Europa – Azië) egels - muizen - hazen - kikkers - konijnen - fazanten etc. geduldig - geruisloos - duikvlucht MANAGING PARTNER • MR. DRS. A.W. EVERS • 06 - 21 59 89 57 • INFO@KERN-MANAGEMENT.NL • KERN-MANAGEMENT.NL • BREDA Als ondernemer wilt u actief kunnen sturen op actuele cijfers. U wilt trends eerder signaleren dan de concurrent en sneller en betere beslissingen nemen. Kortom, sturing geven aan uw organisatie op basis van real-time financiële & operationele bedrijfsdata. Data gedreven ondernemen noemen wij dat. KERN MANAGEMENT + ADVIES ondersteunt aandeelhouders, directies en management bij bijzondere bedrijfssituaties. ee u inzicht in en grip op al u bedrijfsdata? Soort Geluid Hoogte Gewicht Spanwijdte Gehoor Zicht Topsnelheid Leeftijd Leefgebied Voedsel Jachttechniek UIL OEHOE (Nederlands) BUBO BUBO STRIGIDAE (Latijn) zwaar bassende “hoe-oe” 60 – 75 cm 1,75 – 4,2 kg 160 – 188 cm zeer goed ’s-nachts en overdag zeer goed 80 km/u 75 jaar (maximaal) max. 1.600 km2 (Europa – Azië) egels - muizen - hazen - kikkers - konijnen - fazanten etc. geduldig - geruisloos - duikvlucht MANAGING PARTNER • MR. DRS. A. . EVERS • 06 - 21 59 89 57 • I F KER - A A E E T. L • KER - E E T. L • BRE

“Het is sneller 2023 dan dat je denkt.” Manager Frans Reijerse van Technische Unie in Breda zegt het niet zómaar. Per eind van dat jaar is het immers voor een pandeigenaar verplicht om het energielabel C te voeren. Technische Unie helpt daar graag bij. “Wij doen zaken met installateurs. Hún klanten zijn die pandeigenaren. Wij maken onze klanten er nu al op attent welke maatregelen ze kunnen nemen. Zo staat op onze website een quick scan, die aangeeft waar je met je pand staat. Verduurzaming begint bij de schil van je pand. Daarná komen de disciplines waarin wij actief zijn: elektrische installaties, LED verlichting, warmteterugwinning en dergelijke. Allemaal zaken waar je op den duur geld mee gaat verdienen.” Duurzaamheidsteam Ieder verkoopcluster van Technische Unie kent een eigen duurzaamheidsteam. Dat bestaat uit een duurzaamheidsspecialist, een pv-specialist en een verlichtingsadviseur. “Samen kunnen zij een totaalpakket aan maatregelen samenstellen, waarmee je óók nog eens aan label C gaat voldoen”, stelt Reijerse. “Wij willen onze klanten de tools geven waar ze gebruik van kunnen maken.” In eigen duurzaamheidscentra (in Zwolle en vanaf komend jaar ook in Eindhoven en Utrecht) maakt Technische Unie zichtbaar wat er voor stappen gezet kunnen worden. Laadpalen Technische Unie streeft er ook naar een speler van formaat te worden op het gebied van de laadpalen voor elektrische auto’s, zowel particulier, semipubliek, bij bedrijven als openbaar. Reijerse: “Daarbij gaan we verder dan alleen het plaatsen van laadpalen. Daar komt ook een stukje energiemanagement bij kijken.” Technische Unie denkt graag mee met klanten, geeft advies én beschikt over alle middelen om dat advies ook in de praktijk te brengen. Daarom is ieder probleem bij Technische Unie in goede handen: “We zijn niet voor niets ‘de Mogelijkmakers’.” Verduurzaming. Je kunt erover praten. Of je kunt die mooie woorden in daden omzetten. Technische Unie kiest voor die laatste optie, óók in Breda. Daar zetten manager Frans Reijerse en zijn team nadrukkelijk in op het adviseren, ondersteunen en ontzorgen van hun omvangrijke klantenbestand. Bijvoorbeeld onderweg naar het in 2023 verplichte C-label voor pandeigenaren óf naar een forse groei van het aantal laadpalen in de regio. uw partner in verduur zaming TECHNISCHE UNIE | Takkebijsters 19 | 4817 BL Breda (076) 572 22 57 | breda@technischeunie.nl | www.technischeunie.nl BREDAIN BUSINESS 23

0243936.pdf 1 31-8-2020 16:52:46de specialist in natuursteen en composiet petitnatuursteen.nl 0243029.pdf 1 10-9-2020 12:28:17 0243937.pdf 1 28-8-2020 14:27:48 www.minervasigning.nl info@minervasigning.nl Hoogwaardige signingsproducten, persoonlijke service, eerlijke prijzen, met een grote focus op sfeer en beleving. Ruime keuze uit vlaggen, spandoeken, banieren, beachflags, fotowanden etc.. 244860.pdf 1 10-9-2020 10:58:52

Deze tijd kunnen we de baas worden door samen te werken. Het college van burgemeester en wethouders en de Bredase gemeenteraad doen daarom gezamenlijk hun uiterste best om iedereen te helpen het hoofd boven water te houden. Zo was Breda de eerste stad waarbij afspraken werden gemaakt tussen bierbrouwers, pandeigenaren en horeca-uitbaters. Deze afspraken gaven ondernemers letterlijk lucht. Hier mogen we trots op zijn met elkaar. Als VVD Breda staan we allemaal in direct contact met Bredase ondernemers en proberen we zo goed mogelijk te ondersteunen. Er zijn mooie successen geboekt zoals het verruimen van de terrassen en het ter beschikking stellen van kennis en expertise door de gemeente voor ondernemers die het moeilijk hebben. En als het samen lukt om een oplossing te vinden, zijn we trots. We zijn trots op de Bredase volharding, weerbaarheid en – vooral – het creatieve optimisme. Dit geldt ook voor de verschillende steunpakketten. We willen als VVD Breda dat ondernemers voelen dat we er voor hen zijn. En dat kan alleen als we niet alleen een luisterend oor hebben, maar ook een helpende hand bieden. Door samen te werken krijgen we ondernemend Breda weer in balans. Ons mooi Breda heeft er sinds het uitbreken van het coronavirus stevige uitdagingen bij gekregen. De straten zijn leger. De winkels zijn rustiger. Het café en uitgaan: allemaal anders. En ondertussen werken veel ondernemers zich een slag in de rondte en bedenken ze nieuwe mogelijkheden om deze periode door te komen. Om nog maar te zwijgen over de moeilijke tijden voor de kleine zelfstandigen. De keukentafel is voor veel Bredanaars het decor voor onzekere en emotionele gesprekken. Het zijn aparte tijden die we met zijn allen beleven. OPTIMISTISCH voorwaarts Het coronavirus blijkt een duchtige vijand te zijn die zich niet makkelijk laat uitschakelen. We weten ook nog niet hoe de wereld er morgen uitziet, maar juist tegen die achtergrond willen we u vragen ommoed te houden. Moed om iedere dag weer fris op te staan en moed om te ondernemen en kansen te zien. Misschien niet in de huidige vorm. Misschien zelfs door het ondernemersplan te veranderen. Maar we vragen u vooral de moed te houden om ons mooi Breda zo mooi te houden. Want u levert daar iedere dag een cruciale bijdrage aan. Door hier te ondernemen. Door deze periode als kans te zien. Een kans om nieuwe dingen te proberen of om te leren om te gaan met de huidige situatie. Met een frisse en optimistische blik is er veel hulp beschikbaar als dit nodig is! Als wij als VVD Breda iets voor u kunnen betekenen dan kunt u contact met ons opnemen via fractie@vvd-breda.nl. De VVD is er voor jullie! Boaz Adank wethouder Economie, Werk en Bereikbaarheid Raymond Kouwenberg woordvoerder Ondernemers en Bedrijventerreinen BREDAIN BUSINESS 25

FOTOGRAFIE: RUBENKLINK.COM

“EEN TWEEDE OF DERDE GYM IN EEN ANDERE STAD IS TROUWENS OOK NIET ONDENKBAAR.” BREDA IS HET ALLERLEUKSTE PLEKJE OM TE WONEN. MAAR ER ZIJN NATUURLIJK VEEL MEER MOOIE PLEKKEN OP DE WERELD. KWOK-LEUNG TSANG(38), DORIAN VAN DER MULLEN(28) EN MARK VAN DONGEN(44) HEBBEN HUN HART VERLOREN AAN CAMBODJA. KWOK EN DORIAN WONEN ALLEBEI IN SIEM REAP EN MARK WERKT VANUIT NEDERLAND, WAT ÓÓK ZO ZIJN VOORDELEN HEEFT. DE ONDERNEMERS VERTELLEN MET VEEL PASSIE OVER HUN ONDERNEMING ‘KINGDOM FIGHT GYM’ IN CAMBODJA. TEKST: MARSHA PAANS BREDANAARSOVER DE GRENS FOTOGRAFIE: GABE TAVIANO, VLNR KWOK, ERNESTO HOOST – MR. PERFECT (4-VOUDIG WERELD KAMPIOEN K1 EN AMBASSADEUR VAN KFG) BREDAIN BUSINESS 27

Kwok-Leung Tsang is geboren en getogen in Breda. “Het kriebelde altijd al om in het buitenland te wonen en te werken”, begint hij te vertellen. “Ik wilde carrière maken, want dat vond ik toen heel belangrijk. Na mijn studie kreeg ik de kans om in Singapore te gaan werken voor een Belgisch engineeringsbureau in automatisering. Ik vond dit in eerste instantie fantastisch, want met mijn Aziatische roots is het niet gek dat die kant mij altijd al getrokken heeft. Tóch haalde ik geen voldoening uit mijn carrière in Singapore. Mijn dromen gingen veel verder dan dat. En toen raakte ik aan de praat met een oude bekende van mij, Mark van Dongen.” Gedeelde passies “Met Mark werkte ik destijds samen”, zegt Kwok. “Hij werkte in een internationaal voedingsmiddelenbedrijf in Oosterhout en ik liep daar stage. We konden gelijk al goed met elkaar overweg en kwamen erachter dat we veel passies met elkaar deelden. Zo houden we allebei van reizen én van (vecht)sporten. In die tijd deden we allebei aan Taekwondo en zo is het balletje gaan rollen”, vertelt de ambitieuze ondernemer. Zoektocht naar een droombaan “Van chef-kok naar tandtechnicus, van ondernemer naar supply chain manager en Teakwondo leraar. Mark had een jarenlange zoektocht naar zijn droombaan. In 2011 veranderde dit toen hij zijn passie voor reizen de ruimte gaf, zijn backpack pakte en een enkeltje naar Kathmandu boekte. Zonder plan reisde hij negen maanden lang door Laos, Vietnam, Thailand, Myanmar en Cambodja. Tijdens deze reis heeft Mark zich ingezet voor ontwikkelingshulp en hier zijn een aantal puzzelstukjes in elkaar gevallen. Mark wilde namelijk werken vanuit zijn passie”, legt Kwok uit. “We hadden allebei de droom om een sportcentrum op te zetten. In eerste instantie had ik Myanmar voor ogen, maar Mark had al wat contacten in Cambodja. We besloten dan ook om ons hier te vestigen. Nederlanders kennen voornamelijk kickboksen of Muay Thai, maar Kun Khmer is een onderbelichte vechtsport. Hoe gaaf zou het zijn als we een sportschool kunnen oprichten om toeristen kennis te laten maken met het land én met de sport? Het was toen nog een globaal idee en er waren nog geen concrete stappen gezet. Twee jaar later besloten we: het is nu of nooit en zo werd in 2018 Kingdom Fight Gym opgericht.” Uitbreiding van het team “Na een tijdje zijn we Dorian tegen het lijf gelopen. Dorian kwam ook uit Breda en kwam bij ons trainen als klant. We trainden veel samen en hadden al snel een klik. Dorian dacht mee over wat we nog meer konden doen met Kingdom Fight Gym, en zo kwam het idee om sportreizen aan te bieden” legt Kwok uit. “Dat klopt”, gaat Dorian verder. Ik ben ruim drie jaar geleden voor het eerst in Cambodja aangekomen. Ik ging op bezoek bij een goede vriend en sindsdien ben ik verliefd op het land en op de mensen. Dit was voor mij gewoon een vakantie en ik ben toen teruggegaan naar Nederland. Ik kon Cambodja niet loslaten. Na het afronden van mijn masterscriptie dacht ik: en nu? Ik was toen freelancer in digital marketing. Ik hielp bedrijven met groeien door middel van het inzetten van online marketingkanalen. Ik kon mijn werk op afstand doen dus ik dacht: weet je wat, ik ga gewoon naar Cambodja en dan zie ik wel wat er gebeurt.” Meer dan een sportschool: Stichting Youth matters Dorian: “Sport verbindt mensen. Dit is dan ook de headliner van onze gym: ‘Sport Connects’. Daarnaast is de sport ook de verbindende factor binnen onze entiteiten. Naast de gym runnen we namelijk een stichting, een sportmerk en een reisorganisatie. Voor sommige mensen is het lastig voor te stellen, maar de jeugd heeft FOTOGRAFIE: CLAIRE TADDEI FOTOGRAFIE: CLAIRE TADDEI 28 BREDA IN BUSINESS

hier gewoon veel minder kansen dan in Nederland. Het verschil tussen rijk en arm is enorm groot”, legt Kwok uit. “Naar mijn idee gaan op de mat alle maskers af. Dan is iedereen gelijk. Het maakt dan niet meer uit waar je vandaan komt”, vult Dorian aan. “De vechtsport brengt je heel ver: het helpt je met het zetten van doelen, het draagt bij aan een gezonde levensstijl, maar het leert je ook discipline, respect en doorzettingsvermogen te hebben. Veel mensen hier vechten omdat het noodzaak is, om geld binnen te halen”, geeft Kwok aan. “Wij hebben daarom een stichting opgezet; ‘Youth Matters’. Met de stichting willen we de gemeenschap begeleiden in de vechtsport om hun kwaliteit van leven te verbeteren door kansen te creëren. Andy Souwer en Ernesto Hoost, twee Nederlandse vechtsporters, zetten zich in als ambassadeur van de stichting. Samen met hen hebben we een sportdag in Nederland georganiseerd om geld in te zamelen voor de stichting. En met succes!”“Vanuit Nederland richt Mark richt zich voornamelijk op deze stichting. Hij heeft ervaren dat de sport bestaat uit wederzijds respect, verbinding, doorzettingsvermogen en het doorbreken van een sociaal isolement. Dit heeft in combinatie met zijn ervaring in ontwikkelingswerk geleid tot een missie: een grote groep jongeren bewust maken van hun positie op aarde. Dit past bij het wereldbeeld van Mark; iedereen heeft recht op een menswaardig bestaan”, vertellen Kwok en Dorian. Hun sportmerk KLAHAN “Ondertussen hebben we ook ons eigen sportmerk; KLAHAN. In Cambodja is er geen lokaal sportmerk, dus hebben we dit zelf opgezet. Dan hebben we onze gym altijd goed gevuld met goed materiaal. KLAHAN is een Cambodjaans woord met veel lading. Het betekent lef, moed en dapperheid. Het dragen van dit merk geeft je vertrouwen en comfort. We zijn bezig met het drukken van T-shirts en sportbroekjes met een grafisch ontwerp van het woord. Daarnaast zijn we bezig met onze eigen KLAHAN bokshandschoenen.” KFG Travels “KFG Travels is in het leven geroepen ommensen in aanraking te laten komen met Cambodja, de verborgen pareltjes van het land en met de vechtsport Kun Khmer. Dit doen we op een actieve manier, maar toch toegankelijk voor iedereen. Onze Ambassadeur Ernesto is trouwens ook bij onze officiële opening geweest om onze eerste sportreis te hosten. Gaaf, toch?”, vertelt Kwok enthousiast. Onze gym is de fundering en hier hangen al deze onderdelen onder.” Breda zit in ons hart “Een deel van ons hart zal altijd in Breda blijven, maar in Cambodja wonen is gewoon veel interessanter. Er komen zóveel toffe uitdagingen op ons pad. In Nederland staat je agenda altijd vol. Dat is hier gewoon minder. Niks moet. Het lijkt er zelfs op dat we hier meer dingen doen, maar minder druk zijn”, vertellen Kwok en Dorian. “Ik hou altijd in mijn achterhoofd dat ik terug naar Nederland kan gaan wanneer ik wil. Een aantal weken in het jaar ben ik altijd terug. Ik heb het ‘afscheid’ daarom ook nooit gezien als een écht afscheid. We gaan veel bij familie op bezoek en dan zorgen we ervoor dat we zoveel mogelijk tijd met elkaar doorbrengen. En weet je wat het gekke is? In Nederland zien mensen die 20 minuten van elkaar vandaan wonen elkaar jaren niet. Nou dan zie ik mijn familie nog vaker”, vertelt Dorian verbaast. “Het is zoveel makkelijker met de technologie van tegenwoordig. Er is bijna geen dag dat ik mijn familie niet spreek. Even een belletje, appje of fotootje. Ik heb het gevoel dat ik mijn familie meer spreek dan ooit!”, vult Kwok aan. Dream big “We dromen groot en hebben nog steeds groeiplannen. Het lijkt ons zo ontzettend gaaf om KFG Travels verder uit te rollen en een heel grote sportreis te organiseren die door verschillende landen gaat en waar je in aanraking komt met verschillende lokale vechtsporten. Daarnaast willen we de enige zijn met een lokaal sportmerk. Hoe gaaf zou het zijn als dit het nationale merk wordt? Een tweede of derde gym in een andere stad is trouwens ook niet ondenkbaar.” “vechtsport brengt je heel ver” FOTOGRAFIE: CLAIRE TADDEI FOTOGRAFIE: GERT CRUYSEN BREDAIN BUSINESS 29

‘ROSE’ – KUNSTENAAR: HÉLÈNE TERLIEN – OLIEVERF OP LINNEN – 140X120 – VERKRIJGBAAR ALS GICLÉE KUNSTGALERIE TRÈS ART | VAN COOTHPLEIN 38 | 4811 NG BREDA | T 076-76 304 93 | WWW.TRESART.NL ‘ROSE’ – KUNSTENAAR: HÉLÈNE TERLIEN – OLIEVERF OP LINNEN – 140X120 – VERKRIJGBAAR ALS GICLÉE KUNSTGALERIE TRÈS ART | VAN COO HPL IN 38 | 4811 NG BREDA | T 76-76 304 93 | WWW.TR SART.NL ‘ROSE’ – KUNSTENAAR: HÉLÈNE TERLIEN – OLIEVERF OP LINNEN – 140X120 – VERKRIJGBAAR ALS GICLÉE KUNSTGALERIE TRÈS ART | VAN COOTHPLEIN 38 | 4811 NG BREDA | T 076-76 304 93 | WWW.TRESART.NL ‘ROSE’ – KUNSTENAAR: HÉLÈNE TERLIEN – OLIEVERF OP LINNEN – 140X120 – VERKRIJGBAAR ALS GICLÉE | | | | ‘ROSE’ – KUNSTENAAR: HÉLÈNE TERLIEN – OLIEVERF OP LINNEN – 140X120 – VERKRIJGBAAR ALS GICLÉE

RkJQdWJsaXNoZXIy ODM1NjU=