De Veendam. Uit Rotterdam. Het gevaarte was 219 meter lang, 31 meter breed, en kwammet casino, zwembaden en de BB King All-Star Band, zo leerde de website. Plots werd Alter do Chão overspoeld door Amerikaanse toeristen in Indiana Jones outfits op een zesweekse reis van Florida naar Rio, inclusief zes dagen op en af de Amazone Rivier. Begrijp me niet verkeerd. Ik had niets tegen die mensen. Wat me tegenstond is dit soort schepen die tot de meest vervuilende op aarde behoren. De Veendam was voor mij het teken dat de Amazone niet een afgelegen en eindeloos oerwoud is, zoals ik, wellicht wat naïef, dacht. De Amazone is deel van de globale economie. En dat al heel lang. Zo bouwde Henri Ford in 1934 al zijn autofabrieken in Belterra, tien kilometer ten zuiden van Alter do Chão, vanwege het toen goedkope rubber. De fabrieken zijn al decennia dicht. Wat rest is een dorp van Amerikaanse houten huisjes compleet met oprijlaan en veranda. Een paar maanden na mijn eerste bezoek aan Alter do Chão braken er in september 2019 bosbranden uit. Met dank aan de lokale vrijwillige brandweer raakte niemand gewond. Wel ging zo’n 1175 hectare vegetatie in vlammen op. Helaas, gaat de Amazone elk jaar op tal van plaatsen in vlammen op. In Alter do Chão, echter, nam het verhaal een nogal lugubere wending toen de politie op 26 november, 2019, vier jonge jongens van de vrijwillige brandweer arresteerde. Diezelfde dag vielen zwaarbewapende agenten ook het hoofdkwartier van de milieuorganisatie Projeto Saúde e Alegria (PSA) binnen en namen alle computers in beslag. De jongens, met hulp van de PSA, zouden de bosbranden hebben aangestoken in een poging internationale fondsen aan te trekken. Iedereen in Alter do Chão wist dat dat onzin was. Toch duurde het een jaar voordat de beschuldigingen werden ingetrokken Ondertussen bleven de ware verdachten op vrije voeten. En in Alter do Chão weet iedereen om wie het gaat. Een voortvluchtige veroordeelde ex-agent en zijn zoon, hij nog altijd agent, die vorig jaar terecht stond wegens drugshandel en 2018 met 12 kogels zijn ex-vriendin vermoordde. Zij worden ervan verdacht het vuile werk op te knappen voor een groep projectontwikkelaars die op de beschermde kust ten noordoosten van Alter do Chão hotels willen bouwen. Als gevolg van het toegenomen toerisme zijn de prijzen voor land en vastgoed namelijk enorm gestegen. Niets hiervan is bewezen. De politie deed immers nooit onderzoek. Helaas heeft de Braziliaanse politie geen bijster goede reputatie. En helaas is er een opvallende gelijkenis met de bosbranden in Novo Progresso, een stad van zo’n 25.000 inwoners ten zuiden van Alter do Chão. Ondanks talloze aanwijzingen dat een groep grootgrondbezitters achter het vuur stak, arresteerde de politie drie landloze boeren. Pas na een landelijke media campagne werden zij 50 dagen later weer vrij gelaten. President Jair Messias Bolsonaro maakte er tijdens de verkiezingen geen geheim van dat hij houthakkers, goudzoekers en boeren in de Amazone vrij baan zou geven. En dat doet hij. In 2020 ging meer dan 11.000 vierkante kilometer bos tegen de vlakte, 10 procent meer dan het jaar ervoor, en het hoogste niveau sinds 2008. De moraal van dit verhaal? De Amazone is geweldig mooi, maar was nog nooit zo kwetsbaar als nu. “De Amazone is geweldig mooi, maar was nog nooit zo kwetsbaar als nu” BREDA BUSINESS & LIFESTYLE 57
RkJQdWJsaXNoZXIy ODM1NjU=